Kitabı Kapağına Göre Yargılama!
Mayıs 2015’te Ankara’da ODTÜ TOG (Toplum Gönüllüleri Vakfı) bünyesinde Yaşayan Kütüphane projesini gerçekleştirdik. Yaşayan Kütüphane farklı organizasyonlar tarafından 2004 yılından beri dünya çapında gerçekleştirilmekte. Burada, projeden ve kendi deneyimlerimden bahsedeceğim. TOG hakkında ayrıntılı bilgiye ulaşmak isterseniz yukarıdaki linke tıklamanız yeterli.
2015 yılında ODTÜ TOG, Yaşayan Kütüphane projesini gerçekleştirmek için kolları sıvadı. Yaklaşık 1 yıllık yoğun bir hazırlık süreci yaşadık. İlk olarak projeyi bize aktarması için 4 arkadaşımız gönüllü oldu ve İstanbul’da eğitimlerini aldılar. Daha sonra Ankara’ya gelip 2 gün süren yaygın eğitim metodlarının kullanıldığı bir aktarım gerçekleştirdiler. Proje hazırlığı sürecinde çeşitli eğitimler aldık. İnsan Hakları ve Ayrımcılık, Cinsel Sağlık ve İnsan Hakları, 5 Anahtar eğitimleri bunlardan bazılarıdır. Eğitimlerin hedefi, proje süresince temasta olacağımız hassas gruplara karşı bilinçlenmek ve bu bilinci bilgilerimizi kullanarak daha fazla kişiye yaymak. Eğitimlerimizi tamamladıktan sonra projenin gerçekleşeceği 2 gün için fiziki şartların oluşturulması kısmına geçildi.
Bu aşamada Yaşayan Kütüphane’nin amacından biraz bahsedeceğim. Kütüphanemiz herkese açıktır ve gelip katoloktan istediğiniz kitabı seçebilirsiniz. Süreniz bittiğinde kitabı iade edebilir, başka kitap seçebilir veya süreyi uzatabilirsiniz. Buradaki önemli nokta şudur; kitaplar aslında insanlardır ve okuma deneyimini karşılıklı diyaloglar ile gerçekleştirirsiniz. Peki kitaplardan neler öğrenebilirsiniz. Kitaplar, ön yargılara sahip olunan gruplardan seçilir ve size ön yargılarınızı kırmanız için yardımcı olurlar. Sorularınızın cevaplarını öğrenip, yeni sorularınız ile okumayı devam ettirebilirsiniz.
Bizim projemizdeki kitaplardan öğrenebileceğiniz konu başlıkları şunlardı: Yahudilik, Ateizm, LGBTİ bireyler (gay, lezbiyen, biseksüel, trans kadın ve trans erkek), LGBTİ birey ebeveyni, siyasi hükümlü, Hıristiyanlık, Budizm, Kürt, Alevi, Baş örtüsü ve Ermeni. Bu başlıkları seçmek için 1 hafta süresince Ankara’nın çeşitli semtlerinde halka sorular yönelttik ve gelen cevaplara göre katolog oluşturduk.Bir konu başlığında 2 kitabımız oluyordu ki böylece kitaplarımız dinlenme fırsatı buluyordu. Kitaplarımızın hassas noktaları daha önceden katalokta belirtiliyor, böylece kitap ile okuyucu arasında oluşabilecek sıkıntılar önlenmeye çalışılıyor. 2 tam gün boyunca süren projeye katılım çok iyiydi. Ankara’da Kızılay’ın işlek caddesindeki bir kafede gerçekleştirilen projemize, o anda sadece alışveriş yapmak için evinden çıkmış olan halkı çektik ve hayatlarında, dünyaya bakışlarında değişiklik tohumları ektik.
Bu proje sayesinde, hem proje gönüllülüğü yaparken hem de 2 günlük organizasyon anında ayrımcılık ile mücadele konusunda kendimizi geliştirme fırsatı bulduk. Kitaplar ile proje sürecinde hep beraberdik, aklımıza takılan her soruyu beraberce saygı çerçevesinde açıklığa kavuşturduk. Böylesine güzel bir projede yer almak hayat ve insanlar hakkında sahip olduğunuz bütün düşünceleri değiştirecek ve fark yaratacaktır.